شماری از مقامهای آمریکایی به روزنامه «وال استریت ژورنال» گفتند که آمریکا و عربستان سعودی بر سر اصول کلی توافقی که به موجب آن عربستان سعودی اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت به توافق رسیدهاند.
به گزارش این روزنامه، این توافق شامل دادن امتیازهایی به فلسطینیها از سوی اسرائيل و دادن ضمانت امنیتی و کمک هستهای غیرنظامی به عربستان سعودی از سوی آمریکا خواهد بود.
این مقامهای آمریکایی ابراز خوشبینی محتاطانه کردند که شاید بتوانند در ۹ تا ۱۲ ماه آینده این توافق تاریخی را به سرانجام برسانند. اما هنوز موانع مهمی بر سر راه چنین توافقی قرار دارد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، دو هفته پیش در جده با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر عربستان سعودی، دیدار کرد تا گفتوگوها شتاب بگیرد.
مذاکرهکنندگان اکنون مشغول گفتوگو در مورد جزئیات خواستهای سعودیها هستند. رسانهها پیش از این از خواستهای ریاض در مورد برنامه هستهای و ضمانت امنیتی نوشته بودند.
طبق گزارش اخیر، سعودیها در ضمن خواهان اعطای «امتیازهای چشمگیر» به فلسطینیها برای تشکیل دولت مستقل فلسطینیاند. آمریکا نیز با خواستهای خاص خودش نزد سعودیها آمده و از جمله خواهان محدود کردن رابطه رو به رشد آن کشور با چین است.
مقامهای آمریکایی میگویند هر سه دولت عربستان سعودی و اسرائيل و آمریکا به این نتیجه رسیدهاند که اکنون فرصت مناسبی برای پیشبرد این توافق پیش آمده است. اما آنها تاکید کردند که جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، هنوز تصمیم نگرفته که حاضر است چه بهایی برای این توافق پرداخت کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از جمله خواستهای احتمالی بایدن این است که عربستان سعودی وعده دهد که به چین اجازه ساختن پایگاه نظامی در آن کشور نخواهد داد، استفادهاش از فناوری «هوآوی» چین را کاهش دهد، و تضمین کند که نفت را به دلار و نه یوآن بفروشد.
اما مقامهای سعودی میگویند ولیعهد به مشاورانش گفته است که آماده برقراری روابط کامل دیپلماتیک با اسرائیل نیست و در این مورد عجلهای ندارد. بهخصوص به این علت که اکنون در اسرائيل راستگراترین دولت تاریخ آن کشور در قدرت است که مخالف تشکیل دولت فلسطینی است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، چند روز پیش مدعی شده بود که مسئله فلسطینیها زیاد در مذاکرات مربوط به عادیسازی مطرح نمیشود. منابع مطلع به وال استریت ژورنال گفتند که پیشرفت در مسئله فلسطین کمتر از پیشرفت در مسائل دیگر بوده است.
در عین حال، الای کوهن، وزیر خارجه اسرائيل، در مقالهای در همین روزنامه آمریکایی نوشت که آمریکا باید در بخشی از توافق عادیسازی عربستان سعودی با اسرائيل ضمانت بدهد که از عربستان سعودی در مقابل خطر حمله ایران دفاع خواهد کرد.
کوهن خاورمیانه را با شبهجزیره کره مقایسه کرد و نوشت آمریکا باید همانطور که به کره جنوبی تعهد دفاعی داده است، همین تعهد را به کشورهای خاورمیانه و بهخصوص عربستان سعودی و دیگر دولتهای عرب حاشیه خلیج فارس بدهد.
تنها چند ساعت پس از انتشار گزارش روز چهارشنبه روزنامه والاستریتژورنال، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا به صراحت اعلام کرد هنوز هیچ توافق در این زمینه با دولت سعودی انجام نشده است و بحثهای زیادی باقی مانده است.